۱۳۷۳

گفتگوی داریوش فروهر ـ ۵ اردیبهشت ۱۳۷۲

با گزارشگر بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی؛ بازداشت محمدحسین ختنی 

عصر روز دوشنبه، پنجم اردیبهشت‌ماه، گزارشگر رادیو بی‌بی‌سی با داریوش فروهر به‌وسیله‌ی تلفن مصاحبه‌ای انجام داد و بخشی از آن شامگاهان در برنامه‌ی جام جهان‌نماپخش گردید که، به علت اختلال‌های پدیدآمده، متن آن ضبط نگردیده است. متن اصلی مصاحبه در زیر آمده است.

گزارشگر: آقای فروهر، می‌خواستم درمورد بازداشت یکی از بازاری‌های وابسته به حزب ملت ایران، آقای محمدحسین ختنی، اگر بشود، اطلاعات بیشتری از شما بگیرم. نخستین سؤال ما این است که آقای محمدحسین ختنی که بودند و رابطه‌شان با شما چگونه بود.

داریوش فروهر: من فکر می‌کنم اطلاعیه‌ی دبیرخانه‌ی حزب ملت ایران، که دیروز داده شده پیرامون چگونگی بازداشت ایشان، گویاست که در اختیار شما قرار گرفته. به هر حال، آقای محمدحسین ختنی از آغاز نوجوانی، یعنی از سال‌های سی‌وشش و سی‌وهفت، در بازار کار می‌کرد و اکنون یک بازرگان سرشناس در کار خرید و فروش نوشت‌افزار است. ایشان از همان آغاز کار در بازار به جامعه‌ی بازرگانان و پیشه‌وران بازار تهران، که یک سازمان صنفی‌ـ‌سیاسی و در زمان مصدق بزرگ از سوی مردانی همچون حاج راسخ افشار، حاج تحریریان، حاج حسن شمشیری، حاج حسن قاسمیه، حاج علی صدری، حاج حسن لقایی، حاج محمود مانیان و حاج قاسم لباسچی بنیادگذاری شده بود، پیوست. به این ترتیب، پیرو و شاگرد آن مردان مبارز بازار تهران به حساب می‌آید. از همان هنگام، با حزب ملت ایران و، از این راه، جبهه‌ی ملّی همکاری داشت و به‌ویژه در دوران ستیز با دیکتاتوری پیش از انقلاب و در همه‌ی کوشش‌هایی که به انقلاب انجامید سهم بزرگی داشت. با درهم‌شکستن جدول ارزش‌های انقلاب، چون از دانش دینی شایسته‌ای هم برخوردار بود، به‌سختی به کجراهه‌هایی که در جمهوری اسلامی پدید آمده بود انتقاد می‌کرد و بارها به کمیته‌های گوناگون احضار شد. از مدتی پیش، نهادهای سرکوبگری که نام «دادگاه انقلاب» به آن‌ها داده شده در همه جا شروع کردند دگراندیشان ناسازوار با روند یکه‌تازی را احضار کنند، تهدید و در مواردی تطمیع نمایند و آن‌ها را از کارآوری سیاسی بازدارند؛ از جمله ایشان در ظرف دو ماه گذشته سه بار از سوی نهادی که چندان هم واقعی نیست به نام «جانشین دادستان انقلاب اسلامی تهران» احضار شد و، بر خلاف نص صریح قانون، با تفتیش عقاید و پرسش‌هایی پیرامون رابطه‌اش با حزب ملت ایران و رهبری آن روبه‌رو شد و هر بار با تندی به آن‌ها پاسخ داد و به هیچ وجه زیر بار کارهای خلاف قانونشان نرفت و به تطمیع و تهدید آن‌ها نیز توجه نکرد.

گزارشگر: می‌خواستم خواهش کنم بگویید آقای ختنی چه وقت و چگونه دستگیر شدند؟

داریوش فروهر: بعد از دو سه بار تلفن، که ایشان به تلفن‌ها اعتنایی نمی‌کرد و می‌گفت باید برگ احضاریه‌ی رسمی باشد، تنی چند به محل کارش در بازار تهران، که «بازار تحریر» به آن می‌گویند، آمدند و ایشان را ساعت یازده روز شنبه، سوم اردیبهشت از حجره‌اش بردند که هنوز بازنگشته است.

گزارشگر: شما فکر می‌کنید کسانی که آقای ختنی را دستگیر کردند که بودند، از کدام نهاد بودند؟

داریوش فروهر: این مشخص نیست، ولی در گذشته احضاریه‌ها امضای «جانشین دادستان انقلاب اسلامی تهران» را داشت.

گزارشگر: شما فکر می‌کنید چرا جانشین دادستان انقلاب اسلامی یا دولت باید بخواهد آقای محمدحسین ختنی را، که از بازاریان است، دستگیر کند؟

داریوش فروهر: آقای ختنی چند بار که احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفته هیچ اتهامی به ایشان نسبت داده نشده و تنها سعی کردند کسب اطلاع کنند، تفتیش عقاید کنند، رابطه‌اش را با حزب ملت ایران و رهبری آن وارسی نمایند که او هم به هیچ یک از این کارهای خلاف قانون تن در نداده بود. به این ترتیب، هیچ علت و انگیزه‌ای برای بازداشت وی جز قدرت‌نمایی، جز زهرچشم گرفتن از دیگران من نمی‌بینم.

گزارشگر: الان مشخص نیست که آقای ختنی در کجا هستند؟

داریوش فروهر: مگر کسان دیگری که در بازداشت هستند روشن می‌شود که در کجا هستند؟ به هر حال، در آن اطلاعیه‌ای که گفتید به دستتان رسیده، حزب ملت ایران از تمام ایرانیان خواسته است که به این گونه بازداشت‌ها اعتراض کنند و به‌طورکلی برچیدن دادگاه‌های انقلاب، که جز سرکوبگری، جز پاسداری از جو وحشت هیچ کاربردی ندارند، را طلب کنند.

گزارشگر: متشکرم. خدانگهدار.