حماسه‌ی خونین سی‌ام تیرماه
به دنبال مبارزات پیگیر ملت ایران برای به‌دست‌آوردن استقلال ملّی و آزادی‌های فردی و اجتماعی با رهنمودهای تاریخی و زمان‌شناسی بی‌نظیر دکتر مصدق، سرانجام، زمام کشور درهم‌ریخته و جنگ‌زده‌ی ایران در دست مردی که تلاش‌های سیاسی او در راه برآوردن خواست‌های مردمی بر همگان روشن بود نهاده شد.
پیکارهای مردم قهرمان ایران، با آنکه در گذشته‌های قهرآمیز ریشه داشت و چهره‌ی خونین انقلاب مشروطیت را به یاد می‌آورد، اما در آن برهه از زمان برای رسیدن به استقلال و آزادی به شکل کوشش‌های پارلمانی درآمده بود.
به‌رغم تسخیر سنگر نخست‌وزیری توسط دکتر مصدق، کارگزاران لشکری و دیوان‌سالاران کشوری همچنان در پایگاه دشمنی با مردم باقی ماندند و نظام حاکم در تاروپود وابستگی‌های با استعمار واقعیت خشن و ضدملّی خود را آشکارتر ساخت. ناگزیر، مبارزه‌ی حق‌طلبانه‌ی سیاسی و آرام ملت تغییر شکل داد و علیه نظام حکومتی پیوندیافته‌با‌امپریالیست‌های‌گوناگون در خط سیر خودجوشانه قرار گرفت؛ و نخستین حرکت انقلابی نسل جدید ایرانی از خون الهام یافت و در راه شهادت گام برداشت. بدین اعتبار، قیام ملّی سی‌ام تیرماه ۱۳۳۱ به جابه‌جا کردن نیروهای سیاسی اکتفا نمی‌کرد و نبرد میان دو جناح سیاسی جهت به دست آوردن نهاد حکومت نبود. یک‌سوی مبارزه، ملت ایران با همه‌ی نیروهای فرهنگی خود قرار داشت و، در سوی دیگر، استعمار سیاه با تمام پایگاه‌های استبدادی و ضدایرانی. در آن روز، نبردی تاریخی و بنیادمندی بدین ژرفا تحقق یافت و بودن یا نبودن دکتر مصدق به گونه‌ی نماد نهضت ملّی در صحنه‌ی سیاستْ روشن‌ساز حرکت آینده‌ی جامعه ایرانی شد.
تصمیم‌گیرندگان راستین مردم بی‌سلاح بودند که با فریادهای «یا مرگ یا مصدق» به خیابان‌ها آمدند و در برابر ارتش سلطنتی، که به پشتیبانی قوام‌السلطنه برخاسته بود، به ایستادگی دلیرانه پرداختند و با نثار خون خود تاریخ را رقم زدند و سرفصلی را به وجود آوردند که، پس از یک ربع قرن پیکارخستگی‌ناپذیر، شفق خونین میهن را به یمن حرکت‌های انقلابی قاطع و رهبری داهیانه‌ی حضرت آیت‌الله العظمی امام خمینی به آفتاب پیروزی کشاند و جمهوری اسلامی ایران بنیاد یافت.
برگزاری نخستین یادواره‌ی سی‌ام تیرماه در نظام جدید سیاسی ایران به نشان تداوم نهضت ملّی بی‌تردید مردم میهن ما را، که دارای آزمون‌‌های غنی و پربار سیاسی شده‌اند، بر آن می‌دارد که در پاسداری دستاوردهای انقلاب کوشاتر باشند و، در جامعه‌ی استقلال‌یافته‌ی خود، با حفظ آزادی‌های اساسی، با همبستگی کامل، تلاش کنند تا دشمنان نتوانند در کار ساختن ایران آباد فردا خدشه ایجاد کنند.
سی‌ام تیرماه یادآور شهادت هم‌میهنانی است که خاطره‌ی مبارزاتشان الهام‌بخش نبردهای سال‌های تیره‌وتار پس از کودتای ننگین بیست‌وهشتم مردادماه ۱۳۳۲ بوده است. شهیدان سی‌ام تیرماه از پیشگامان شهیدان گلگون کفن پانزدهم خردادماه ۱۳۴۲ و دیگر دلاورانی به شمار می‌روند که آتش گلوله‌های دشمن را پذیرا شدند و دامنه‌ی گسترده‌ی ایثار را به بیست‌ودوم بهمن‌ماه ۱۳۵۷ رساندند که طلیعه‌ی آزادی و استقلال بردوام ایران خواهد بود.
ما یاد آن فرزندان به‌خون‌خفته‌ی میهن را زنده نگه می‌داریم و در برابر کاروان پر عظمت شهادت سر تعظیم فرود می‌آوریم.
درود بر همه‌ی شهیدان راه استقلال و آزادی، درود به قهرمانان گلگون‌کفن سی‌ام تیرماه.
دبیرخانه‌ی حزب ملت ایران
